Taryfikator mandatów dziś i po nowelizacji
Zacząć należy od tego, że o ile obecnie obowiązujący taryfikator mandatów jest tylko punktem odniesienia dla policjanta, po zmianach pojawi się stawka minimalna kary finansowej. Mandaty nie będą więc mogły być niższe od tego, co znajdzie się w taryfikatorze. Okazuje się, że w niektórych przypadkach nowe stawki mandatów są aż 150 razy wyższe niż obecnie.
Wydaje się, że to właśnie te zapisy powinny budzić największy niepokój wśród kierowców. Już dziś można stwierdzić z pełnym przekonaniem, że minimalne stawki mandatów mogą zrujnować budżety wielu polskich rodzin. Co więcej, z pewnością nie każdy zmotoryzowany będzie miał możliwość uiszczenia wysokich kar, dlatego częściej niż dziś może się to kończyć odsiadką w zakładzie karnym.
Przypomnijmy więc, że zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, za złamanie przepisów z Kodeksu wykroczeń otrzymamy grzywnę w wysokości od 20 do 5000 zł. Z kolei w przypadku mandatów nakładanych w trybie uproszczonym ich maksymalna stawka to 500 zł za pojedyncze wykroczenie i 1000 zł, jeżeli jednocześnie złamiemy kilka przepisów.
Oczywiście oprócz tego jest rozporządzenie określające, że za dane wykroczenie taryfikator mandatów przewiduje karę finansową odpowiedniej wysokości. Nie oznacza to jednak, że policjanci sztywno się go trzymają. Jeżeli funkcjonariusz uzna, że na przykład kierowca złamał przepisy, ale nie spowodował zagrożenia w ruchu, może nałożyć znacznie niższy mandat. Oczywiście może zachować się też wręcz przeciwnie i uznać, że za określone wykroczenie kara jest zbyt niska i skierować sprawę do sądu.
Dziś wiele zależy więc od interpretacji zabronionego czynu przez funkcjonariuszy. Po zmianach nie będą oni mieć takiej możliwości bez względu na okoliczności. Wszystko przez minimalne stawki mandatów za określone wykroczenia. Co należy podkreślić, minimalne kary grzywny są nawet siedmiokrotnie wyższe nuż obecne stawki maksymalne.
Skomplikowany system recydywy
Oprócz tego mocno niepokojące są zapisy dotyczące recydywistów. Z uwagi na bezpieczeństwo na drodze warto karać ich ostrzej, aczkolwiek nowe przepisy drogowe są w tym zakresie kontrowersyjne. Jeżeli zdarzy nam się popełnić wkroczenie, ale w ciągu ostatnich 2 lat również złamaliśmy przepisy, system uzna nas za piratów drogowych. Nowy taryfikator mandatów przewiduje wówczas karę w wysokości przynajmniej 3000 złotych. Oczywiście dotyczy to niektórych wykroczeń (np. nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, tamowanie lub utrudnianie ruchu). Dziś takie coś mogłoby się skończyć mandatem w wysokości kilkuset złotych, po zmianach będzie to przynajmniej 3000 zł kary.
Nowe stawki mandatów. Porównanie kar za określone wykroczenia dziś i po nowelizacji
Złamanie zakazu wyprzedzania
- Dziś: 300 zł i 5 punktów karnych.
- Po zmianach: minimum 1000 zł i 8 punktów karnych (minimum 2000 zł i 8 punktów karnych dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie).
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na pasach
- Dziś: 350 zł i 10 punktów karnych.
- Po zmianach: minimum 1500 zł i 15 punktów karnych (minimum 3000 zł i 15 punktów karnych dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie).
Niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez drogę osobie niepełnosprawnej ze specjalnym znakiem lub o widocznej niepełnosprawności ruchowej
- Dziś: 350 zł i 10 punktów karnych.
- Po zmianach: minimum 1500 zł i 15 punktów karnych (minimum 3000 zł i 15 punktów karnych dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie).
Wyprzedzanie na przejściu
- Dziś: 200 zł i 10 punktów karnych.
- Po zmianach: minimum 1500 zł i 15 punktów karnych (minimum 3000 zł i 15 punktów karnych dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie).
Omijanie pojazdu jadącego w tym samym kierunku, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu
- Dziś: 500 zł i 10 punktów karnych.
- Po zmianach: minimum 1500 zł i 15 punktów karnych (minimum 3000 zł i 15 punktów karnych dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie).
Przeczytaj też: “Utrata prawa jazdy za wyprzedzanie na pasach?”
Jazda wzdłuż po pasach lub chodniku
- Dziś: 250 zł (bez punktów karnych).
- Po zmianach: minimum 1500 zł i 6 punktów karnych (minimum 3000 zł i 6 punktów karnych dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie).
Nieustąpienie pierwszeństwa na skrzyżowaniu
- Dziś: od 20 do 500 zł (punkty karne w zależności od kwalifikacji czynu).
- Po zmianach: minimum 1500 zł (punkty karne w zależności od kwalifikacji czynu).
Przekroczenie prędkości o ponad 30 km/h
- Dziś: od 200 do 500 zł i od 6 do 10 punktów karnych w zależności od przekroczenia.
- Po zmianach: minimum 1500 zł i od 10 do 15 punktów karnych w zależności od przekroczenia (minimum 3000 zł i od 10 do 15 punktów karnych w zależności od przekroczenia dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie).
Kierowanie pojazdem bez uprawnień
- Dziś: 300 lub 500 zł (bez punktów karnych).
- Po zmianach: minimum 1000 zł, zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat i 5 punktów karnych.
Wjazd na skrzyżowanie, jeżeli brakuje miejsca do kontynuowania jazdy
- Dziś: 300 zł i 2 punkty karne.
- Po zmianach: minimum 1500 zł i 2 punkty karne.
Niestosowanie się do sygnalizacji świetlnej lub poleceń osoby kierującej ruchem
- Dziś: od 300 do 500 zł i od 2 do 6 punktów karnych w zależności od kwalifikacji czynu.
- Po zmianach: minimum 3500 zł i 8 punktów karnych dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie.
Wjeżdżanie na przejazd kolejowy, jeżeli po drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy
- Dziś: 300 zł i 4 punkty karne.
- Po zmianach: minimum 2000 zł i 10 punktów karnych.
Omijanie zapór lub półzapór podczas ich opuszczania bądź podnoszenia
- Dziś: 300 zł i 4 punkty karne.
- Po zmianach: minimum 2000 zł i 10 punktów karnych.
Spowodowanie zagrożenia w ruchu drogowym
- Dziś: od 300 do 500 zł i 6 punktów karnych.
- Po zmianach: minimum 1500 zł i 6 punktów karnych (minimum 3000 zł i 6 punktów karnych dla kierowców recydywistów, którzy w ciągu 2 lat przed złamaniem przepisów zostali ukarani za podobne lub inne wykroczenie).
Niewskazanie osoby, której sprawca powierzył pojazd do kierowania lub używania w określonym czasie
- Dziś: do 500 zł.
- Po zmianach: do 8000 zł (wykroczenie innej kategorii).
Maksymalny mandat za pojedyncze wykroczenie w ruchu
- Dziś: 500 zł i 10 punktów karnych.
- Po zmianach: 5000 zł i 15 punktów karnych.
Maksymalny mandat za zbieg wykroczeń w ruchu
- Dziś: 1000 zł.
- Po zmianach: 6000 zł.
Kierowanie pojazdem innym niż mechaniczny (np. rowerem) w stanie po użyciu alkoholu
- Dziś: do 500 zł.
- Po zmianach: minimum 1000 zł.
Przeczytaj też: “Jaki alkomat kupić? Wybieramy alkomat dla kierowcy”
Podwyżka maksymalnej kwoty grzywny do 30 000 zł
Wysokie nowe stawki mandatów to nie wszystko, na co muszą przygotować się zmotoryzowani. Rośnie też maksymalna wysokość grzywny, jaką będzie mógł zasądzić sąd. Dziś jest to 5000 zł, po zmianach będzie ona o 600 proc. wyższa i wrośnie do 30 000 zł. Maksymalna kara grzywny robi wrażenie, aczkolwiek wydaje się, że jest to pewien straszak. Na pewno sąd będzie nakładał wyższe grzywny niż obecnie, aczkolwiek większym powodem do niepokoju są minimalne stawki mandatów.
Zmiany w rozliczaniu punktów karnych
Nowelizacja dotknie też sposobu rozliczania punktów karnych. Jak zauważyliśmy wyżej, maksymalnie będziemy mogli otrzymać nawet 15 punktów karnych za jedno wykroczenie, podczas kiedy obecnie jest to 10 punktów. Co więcej, punkty karne będą ważne przez okres 2 lat, a nie roku, jak jest dzisiaj. Jednak okres ten będzie liczony nie od daty popełnienia wykroczenia drogowego, ale zapłaty grzywny. Ma to zniechęcić kierowców do polemiki z funkcjonariuszami i szukania sprawiedliwości na drodze sądowej, co wydłuża ten okres przynajmniej o kilka miesięcy.
Z pewnością prawo jazdy za przekroczenie dozwolonej liczby punktów karnych stracić będzie znacznie łatwiej. Szczególnie że znikną kursy redukujące liczbę punktów o sześć. O tym, jak odbyć taki kurs, piszemy w artykule “Redukcja punktów karnych. Jak wygląda kurs redukujący punkty?“.
Podsumowując, nowe stawki mandatów mogą być dla wielu kierowców szokiem. Przewinienia, które dotąd były karane mandatami w wysokości zaledwie kilkudziesięciu złotych, po nowelizacji mogą nas kosztować 3000 zł i więcej. Trudno oprzeć się wrażeniu, że minimalne stawki mandatów za przekroczenie prędkości i inne przewinienia drogowe mogą mocno nadszarpnąć domowy budżet.
Pozostaje poczekać, czy nowe przepisy ruchu drogowego wejdą w życie w niezmienionej formie. Zgodnie z planem nowe stawki mandatów mają zacząć obowiązywać od grudnia tego roku. Jednak okazać się może, że w 2021 roku nie uda się zakończyć procesu legislacyjnego. Wówczas wysokie mandaty często w wysokości przynajmniej 1500 zł pojawią się w 2022 r.
Jedna odpowiedź
Hmm… Czyli co?
> Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na pasach
– Jeśli ktoś nie zauważy, że pieszy zbliża się do przejścia, lub zinterpretuję, że on nie jest zainteresowany przejściem i nie zatrzymam się, to dostanę 1500 zł mandatu? Wedle przepisów taka sytuacja to już jest nieustąpienie pierwszeństwa…
> Wjazd na skrzyżowanie, jeżeli brakuje miejsca do kontynuowania jazdy – 2k zł
– jeśli jadę za innym samochodem w korku i nagle utknę na skrzyżowaniu mogę dostać 2k zł?
> Wjeżdżanie na przejazd kolejowy, jeżeli po drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy
– czy to dotyczy również przejazdów innych szynowych (jak tramwaj)? Jeśli tak, to takie sytuacje są częste w warunkach wzmożonego ruchu.
> Omijanie zapór lub półzapór podczas ich opuszczania bądź podnoszenia
– czyli jak wjadę na przejazd kolejowy zanim całkowicie podniosą się zapory (zwyczajowo, żeby ci z tyłu nie zatrąbili mnie na śmierć), to dostanę mandat 2k zł?
To może za dowolne wykroczenie wprowadźmy konfiskatę mienia, karę śmierci, itp. Strach w ogóle wsiąść do samochodu…