Kradzież samochodów w Polsce w statystykach
Zanim podpowiemy, jak sprawdzić, czy samochód nie jest kradziony, w pierwszej kolejności musimy spojrzeć na statystyki kradzieży aut w Polsce. Trzeba przyznać, że w ostatnich latach liczba kradzieży samochodów w naszym kraju jest na podobnym, ustabilizowanym poziomie. Nie oznacza to jednak, że auta na polskich ulicach i w garażach są bezpieczne.
Nic z tych rzeczy. Według statystyk łupem przestępców pada rocznie od 7 do 9 tys. pojazdów. To wciąż całkiem sporo, ale i tak nieporównywalnie mniej niż przed laty. Dla porównania jeszcze w 1999 roku było to ponad 71 tys. aut (71 543 samochody). Poniżej wskazujemy najczęściej kradzione modele i marki w 2021 roku.
- Najczęściej kradzione marki samochodów w Polsce w 2021 roku: Toyota (950), Audi (685), BMW (522), Volkswagen (506), Hyundai (453), Mercedes (450), Renault (396), Mitsubishi (289), Kia (286), Fiat (248).
- Najczęściej kradzione modele samochodów w Polsce w 2021 roku: Toyota Corolla (214), Toyota RAV4 (198), Hyundai Tucson (192), Mitsubishi Outlander (178), Audi A4 (177), Toyota Yaris (147), Audi A6 (137), Fiat Ducato (137), BMW Seria 5 (133), Toyota Auris (122).
Przeczytaj też: “Policyjna baza samochodów skradzionych – dlaczego warto sprawdzić przed zakupem auta?”
Nie jest żadną niespodzianką, że głównie kradnie się stosunkowo nowe samochody, zwłaszcza z systemem bezkluczykowym i metodą na tzw. walizkę. Do kradzieży takich aut wystarczy dwóch przestępców, którzy używają w tym celu specjalnego wzmacniacza sygnału wysyłanego przez kluczyk. Podczas kiedy jedna osoba korzysta z tego urządzenia, druga otwiera drzwi samochodu, uruchamia pojazd i odjeżdża. Cała kradzież często trwa zaledwie kilkadziesiąt sekund i nie wymaga ingerencji mechanicznej. Same wzmacniacze sygnału są coraz tańsze, dostępne w cenie już kilkudziesięciu dolarów.
Szanse odzyskania skradzionego samochodu. 80 proc. aut nie udaje się odzyskać!
Niestety, po kradzieży samochodu nie ma wielu szans na odzyskanie pojazdu. Statystyki policji są bezlitosne. Okazuje się bowiem, że aż 8 na 10 skradzionych samochodów nie jest odzyskiwanych.
Auta w głównej mierze trafiają do dziupli, gdzie rozbiera się je na części. Następnie sprzedaje się je w Polsce lub za granicą. Ewentualnie całe pojazdy trafiają na sprzedaż.
Zakup kradzionego samochodu – paserstwo umyślne lub nieumyślne
Warto wiedzieć, jak sprawdzić, czy samochód nie jest kradziony. Również dlatego, że nabywca takiego pojazdu, jeżeli okaże się, że pochodzi on z kradzieży, zostanie oskarżony o paserstwo. W zależności od klasyfikacji czynu jest to paserstwo niemyślne lub umyślne, tj.:
- Paserstwo nieumyślne (art. 292 Kodeksu karnego) – orzekane, kiedy nabywca nie wiedział, że auto pochodzi z przestępstwa. Grozi za to grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat. W przypadku samochodów o wartości powyżej 200 000 złotych możliwą karą jest pozbawienie wolności na okres od 3 miesięcy do 5 lat.
- Paserstwo umyślne (art. 291 Kodeksu karnego) – orzekane, kiedy nabywca wiedział, że auto pochodzi z przestępstwa. Grozi za to kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat (do 10 lat przy samochodach wartych ponad 200 000 złotych). W przypadku rzeczy o niewielkiej wartości materialnej paserstwo umyślne jest karane grzywną, ograniczeniem wolności lub jego pozbawieniem do roku.
Przeczytaj też: “Skradzione samochody a paserstwo. Co grozi Polakowi za zakup auta pochodzącego z kradzieży?”
Co po zakupie kradzionego auta – utrata czy zachowek?
Jako że w przypadku zakupu auta pochodzącego z kradzieży nabywca najczęściej nie jest świadom, że to kradziony pojazd, na ogół orzeka się to jako paserstwo nieumyślne. Jednak i tak niesie to w sobie przykre konsekwencje.
Niestety, co jest najważniejsze, zwykle zakup kradzionego auta oznacza jego utratę dla oszukanego nabywcy. Jeżeli okaże się, że samochód pochodzi z kradzieży, tylko w jednej sytuacji nabywca może go zachować. Najczęściej wraca on do pierwotnego właściciela, ewentualnie przechodzi w majątek towarzystwa ubezpieczeniowego, rzadziej – skarbu państwa, tj.:
- po zgłoszeniu kradzieży na policję przez poprzedniego właściciela – auto wraca do byłego właściciela;
- po zgłoszeniu kradzieży na policję przez poprzedniego właściciela i otrzymaniu odszkodowania z polisy autocasco – auto przechodzi na rzecz towarzystwa ubezpieczeniowego;
- kiedy nie można ustalić właściciela – auto przechodzi na rzecz majątku państwa.
Zachowanie skradzionego samochodu po kradzieży jest możliwe tylko w jednym przypadku, jeżeli:
- od zakupu minęły ponad 3 lata;
- nabywca nie wiedział, że auto pochodzi z kradzież (nieświadomy zakup kradzionego samochodu w tzw. dobrej wierze).
Tak więc niemal zawsze oznacza to utratę auta, a więc również gotówki wydanej na jego zakup. Oszukany nabywca może jedynie ubiegać się o odszkodowanie od sprzedawcy, ale często jest to niemożliwe. Zwłaszcza jeżeli oszust posługiwał się fałszywymi dokumentami.
Kradziony samochód – co może na to wskazywać?
Trzeba sprawiedliwie przyznać, że przestępcy potrafią dobrze zamaskować auto pochodzące z kradzieży. Przede wszystkim fałszują dokumenty i starają się usunąć numery na elementach pojazdu, przez co jest on trudniejszy w identyfikacji. Jest kilka rzeczy, które powinny wzbudzić podejrzenia, tj.:
- dużo niższa cena samochodu względem wartości rynkowej;
- brak okazania przez sprzedawcę kilku dokumentów dla potwierdzenia tożsamości (np. dowód osobisty i prawo jazdy);
- podejrzane dokumenty samochodu (np. dziwny druk dowodu rejestracyjnego; przekreślenia, poprawki, zamazania w dowodzie rejestracyjnym);
- inny numer VIN w dowodzie rejestracyjnym i na elementach konstrukcyjnych samochodu;
- usunięty lub niewidoczny numer VIN na elementach auta;
- inne dane na dokumentach samochodu i tożsamości sprzedającego (np. różne dane w dowodzie osobistym oraz dowodzie rejestracyjnym i polisie ubezpieczeniowej);
- ślady ingerencji mechanicznej w okolicach drzwi, zamków i stacyjki (nie będą widoczne, jeżeli auto ma system bezkluczykowy i zostało skradzione metodą “na walizkę”).
Jak sprawdzić, czy samochód nie jest kradziony?
Jest więc w pełni oczywiste, że kupno auta pochodzącego z kradzieży to duże ryzyko. Tym bardziej warto wiedzieć, jak sprawdzić, czy samochód nie jest kradziony. Najłatwiej zrobić to jednym z dwóch poniższych sposobów, tj.:
- Poprzez Raport Historii Pojazdu – raport pozwala sprawdzić, czy samochód nie widnieje w bazach pojazdów poszukiwanych. Najlepiej skorzystać z raportów zewnętrznych firm, które pozwalają sprawdzić numer identyfikacyjny pojazdu w wielu krajowych i międzynarodowych bazach (np. Raport Historii Pojazdu Autobaza pozwala go zweryfikować w bazie pojazdów poszukiwanych IAATI/Autobaza, niemieckiej, włoskiej, słoweńskiej, litewskiej, czeskiej, holenderskiej, rumuńskiej, słowackiej, kanadyjskiej, norweskiej, szwedzkiej, CrimiMail, Kaynine).
- Na komisariacie policji – najlepiej wcześniej umówić się na wizytę na komisariacie w celu sprawdzenia, czy samochód nie jest kradziony. Jest to możliwe po doprowadzeniu pojazdu oraz okazaniu dokumentów – dowodu rejestracyjnego i dowodu osobistego.
Podsumowując, zakup samochodu pochodzącego z kradzieży zawsze grozi ryzykiem utraty pojazdu, wydanej na jego zakup gotówki i oskarżeniem o paserstwo. Dlatego warto wiedzieć, jak sprawdzić, czy samochód nie jest kradziony, aby ustrzec się przed zakupem takiego pojazdu. Ważne, aby zawsze przy zakupie auta z drugiej ręki zachować chłodną głowę. Żeby mieć pewność, że auto nie jest kradzione, należy sprawdzić pojazd na komisariacie policji lub poprzez raport VIN.
Ta druga opcja jest warta uwagi również dlatego, że potencjalny nabywca otrzymuje nie tylko informacje z baz kradzieżowych. Poza tym to wiele innych informacji o samochodzie (w raporcie Autobaza są to m.in. dane techniczne, przebieg, historia szkód, fabryczne wyposażenie, ogłoszone akcje naprawcze, archiwalne zdjęcia). Dzięki temu jest to raport znacznie bardziej szczegółowy niż Historia Pojazdu GOV.
FAQ – najczęstsze pytania o to, jak sprawdzić, czy samochód nie jest kradziony
Czy zakup kradzionego samochodu jest paserstwem?
Tak, traktuje się to jako paserstwo. Zazwyczaj jest to paserstwo nieumyślne zagrożone grzywną, karą ograniczenia wolności albo więzienia do 2 lat. Jeżeli samochód jest wart ponad 200 000 złotych, grozi za to kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Czy można zachować kradzione auto po zakupie?
Jest to możliwe tylko w jednej sytuacji, jeżeli nabywca nie wiedział, że kupuje kradziony samochód, a od zakupu minęły minimum 3 lata.
Jak sprawdzić, czy samochód nie jest kradziony?
Najlepiej zrobić to poprzez Raport Historii Pojazdu. Numer VIN samochodu weryfikuje się wówczas w krajowych i międzynardowych bazach pojazdów poszukiwanych. Weryfikacji, czy auto nie pochodzi z kradzieży, można dokonać także na komisariacie policji.
